En Sık Kullanılan İngilizce Ekler — Halkalar Metodu ile Anlamak ve Doğru Kullanmak

• İngilizce Ekler: İngilizcede kelimelerin anlamını değiştirmek için kullanılan ekler belirli kurallar dahilinde getirilir. Ekler kelimelerin başına veya sonuna getirilebilir. Kelimenin başına getirilen eklere “prefix” (ön ek) adı verilir. Kelimenin sonuna getirilen eklere “suffix” (son ek) adı verilir.

İngilizce ekler

Neden bu ekleri öğrenmelisiniz?

İngilizcede küçük bağlaçlar, edatlar ve ekler cümlenin anlamını büyük ölçüde değiştirir. Halkalar metodu gibi görsel sistemlerde bu ekler “küçük ama kritik parçalar”dır: nerede hangi halkayı kullanacağınızı bilmek, anlamlı ve doğru cümle kurmanın anahtarıdır.

in — “-de, -da / içinde” (geniş kapsam: aylar, yıllar, mevsimler, yer)

Ne anlatır: Bir yerin ya da zamanın içinde olmayı ifade eder.Kullanım alanları: mevsimler, aylar, yıllar, belirli büyük coğrafi alanlar, “içinde” anlamı.Örnekler:

• in summer — yaz mevsiminde

• in the box — kutunun içinde

• I take a vacation in the summer. — Yazın tatile çıkıyorum.

• He lives in Istanbul. — İstanbul’da yaşıyor.

İpucu: “in” genellikle daha geniş bir kapsama işaret eder (aylar, mevsimler, şehir içinde olmak vb.).

on — “-de, -da / üzerinde” (daha sınırlı kapsam: günler, tarihler, yüzey üzerinde)

Ne anlatır: Zaman için günler, tarihler; yer için yüzey üzerinde olma.Kullanım alanları: günler, tarihler, yüzeyler.Örnekler:

• on Sunday — Pazar günü

• I'm leaving on January 18, 2025. — 18 Ocak 2025'te ayrılıyorum.

• The book is on the table. — Kitap masanın üzerinde.

İpucu: Günler ve tarihler için çoğunlukla on kullanılır; “in” daha geniş zamanlar içindir.

at — “-de, -da” (en dar kapsam: saatler, kesin noktalar, mekanlar)

Ne anlatır: Belirli bir nokta veya kesin zaman.Kullanım alanları: saatler, yerin tam noktası (ev, okul, iş), etkinlik noktaları.Örnekler:

• She sleeps at home. — O evde uyuyor.

• She went to class at school. — O okula derse gitti.

• will arrive at 10:30. — 10:30'da varacak.

İpucu: “at” en dar kapsamlı olandır: belirli saatler ve tekil mekanlar için.

to — “-e, -a / -ye / -ya” (yön, hedef)

Ne anlatır: Bir hedefe, yönelime ya da varış noktasına doğru hareketi veya amaç belirtir. Cümle sonunda kullanıldığında “-mek için” anlamı da katabilir.Kullanım alanları: hareket yönü (to school), amaç (to see you), sayı ifadelerinde (to five = beşe kadar).Örnekler:

• They come to see you. — Sizi görmek için geliyorlar.

• You have to get to nine. — Dokuz'a kadar gitmen gerekiyor.

• You should go to the hospital! — Hastaneye gitmelisin!

İpucu: “to” yer/mekân hedefi gösterir; amaç belirtirken de sık kullanılır.

the — Belirli tanımlama (tanımlı isimlerin artikeli)

Ne anlatır: Konuşmada daha önce bahsedilmiş ya da bilinen, tekil/özel nesneleri tanımlar.Kullanım alanları: belirli ev, dünya, ay, gökyüzü gibi tekil ve belirli isimler.Örnekler:

• the moon — ay (tekil, belirli)

• the world — dünya

• the house — bahsedilen ev

İpucu: Eğer dinleyici hangi nesneden bahsettiğinizi biliyorsa the kullanılır. Genel söylemler için a/an veya hiç artikel kullanılmaz.

's / of / -nin / -nın — sahiplik

Ne anlatır: Sahiplik bildirir; kişi veya nesneye ait olmayı gösterir.Kullanım alanları: canlılar/genel sahiplik için 's, nesnel durumlarda of.Örnekler:

• Teachers' room — Öğretmenlerin odası

• Ali's sister is at home. — Ali'nin kardeşi evde.

• The door of the house. — Evin kapısı.

İpucu: Kısa, konuşma dili sahiplik için 's; resmi / uzun yapılar için of tercih edilir.

-ly — sıfat → zarf (yavaş → yavaşça)

Ne anlatır: Sıfatları zarfa çevirir; “-ca, -ce” anlamı katar.Örnekler:

• slow → slowly — yavaş → yavaşça

• quick → quickly — hızlı → hızlıca

• quiet → quietly — sessiz → sessizce

İpucu: Her sıfata -ly gelmez (fast → fast, hard → hard gibi düzensizlikler olabilir).

is / are / am — “olmak” yardımcıları (durum, geniş zaman isim cümleleri)

Ne anlatır: Durum bildiren cümlelerde kullanılır.Örnek: He is green. — O yeşil (renk/seminer durum).İpucu: Özne ile uyum (I am, he/she/it is, we/you/they are).

-s, -es, -ies — çoğul ve üçüncü şahıs tekil ekleri

Ne anlatır: İsimlerde çoğul, fiillerde üçüncü şahıs tekil çekim.Örnekler:

• book → books — kitap → kitaplar

• tomato → tomatoes — domates → domatesler

• city → cities — şehir → şehirler

• Fiilde: he works — o çalışır

İpucu: Yazım kurallarına dikkat (y ile biten kelimelerde -y → -ies vb.).

before / after — önce / sonra

Ne anlatır: Bir olayın gerçekleşmesinden önce veya sonra.Kullanım alanları: zaman bağlaçları olarak cümlede.Örnekler:

• I understood before I fell. — Düştükten önce anladım.

• I stood up after falling. — Düştükten sonra ayağa kalktım.

İpucu: “before” + cümle (…meden önce), “after” + cümle (…den sonra).

a / an — belirsiz artikeller

Ne anlatır: Bir nesneyi ilk kez tanıtırken veya genel bir öğeden bahsederken kullanılır.Kullanım alanları: tekil, sayılabilen isimlerle birlikte.Kural: Sessiz harf başı → a; sesli harf başı → an.Örnekler:

• a car — bir araba

• an apple — bir elma

İpucu: “hour” gibi sessiz başlıyormuş gibi okunan kelimelerde an kullanılır (an hour).

with / for / from / without / to gibi küçük yön bildiren kelimeler

Ne anlatır: İlişki, amaç, kaynak, yokluk, yön gibi farklı anlamlar katar.Kullanım örnekleri:

• with you — seninle

• for you — senin için

• from you — senden

• without you — sensiz

İpucu: Bu kelimeler bağlam içinde anlam kazanır; dikkatli kullanmak gerekir (ör. for school ≠ to school — biri amaç, diğeri yön).

Sık Yapılan Hatalar ve Düzeltmeleri

• in / on / at karışıklığı: “in summer” (mevsim) vs “on Sunday” (gün) vs “at 10:00” (saat).

• the vs a/an: Konuşmada bahsettiğiniz nesne belirli ise the, ilk kez tanıtıyorsanız a/an.

• to + fiil kullanımı: to see (görmek için) — amaç bildirir; cümlenin sonuna to koyup nesne beklememek gerekir (to see you şeklinde olmalı).

• -ly ekini her zaman kullanma eğilimi: Bazı sıfatlar zarfla aynı şekildedir; kuralları bilmek faydalıdır.

• Kısa Alıştırmalar (cevaplar kendi değerlendirmene göre)

  1. Yaz mevsiminde → _____ summer

  2. 7'de buluşalım → Let's meet _____ 7.

  3. Kitap masanın üzerinde → The book is _____ the table.

  4. Seni görmek için geldiler → They came _____ see you.

  5. Bir elma → _____ apple

  (Doğru cevaplar: 1) in 2) at 3) on 4) to 5) an)

• Özet — Hatırlanması gerekenler

  • in = geniş zaman/dahili (mevsim, yıl, şehir içinde), on = gün/tarih/yüzey, at = saat/konkret nokta.

  • to hedef ve amaç bildirir; the belirli nesneler için; a/an belirsiz tekiller için.

  • 's / of sahiplik, -ly sıfattan zarf, -s/-es/-ies çoğul ve üçüncü şahıs çekimler.

  • Küçük ekler büyük fark yaratır — bağlamı değerlendirip doğru halkayı seçin.